کد مطلب:50223 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » قرآن

اگر مراد از آياتي كه وارثين زمين موءمنين مي باشد همانند آيات وارث شدن بني اسرائيل بعد از فرعون باشد ديگر ربطي به ظهور حضرت ندارد و اين مژده با حاكميت موءمنين بر حجاز محقق شده است؟

درباره به ارث رسيدن زمين به بندگان صالح، چند مطلب قابل ذكر است: 1. خداوند در دو سوره موضوع به ارث رسيدن زمين به صالحان و حكومت آنان را به پيامبر(ص) خبر مي دهد: {A{/Bوَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي اَلزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ اَلذِّكْرِ أَنَّ اَلْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ اَلصَّالِحُونَ {w1-13w}{I21:105I}/}A}{M؛ و به راستي در زبور، پس از تورات نوشته ايم كه زمين را بندگان شايسته من به ارث مي برندM} {V(انبياء، آيه 105)V}. در سوره ديگر مي فرمايد: {A{/Bوَعَدَ اَللَّهُ اَلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا اَلصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي اَلْأَرْضِ {w1-11w}{I24:55I}/}A}{M؛ خداوند به كساني از شما كه ايمان آورده اند و كارهاي شايسته كرده اند، وعده داده است كه آنان را در اين سرزمين جانشين گرداندM} {V(نور، آيه 55) V} از اين دو آيه، مي توان دو نكته را استفاده كرد: يكي اين كه اين وراثت اطلاق و عموميت دارد؛ يعني، هم شامل وراثت دنيايي مي باشد و هم شامل وراثت اخروي؛ چرا كه خداوند مي فرمايد: {Mو گويند سپاس خداوندي را كه وعده خود را در حق ما راست گردانيد و به ما سرزمين [بهشت ] را به ميراث داد كه از بهشت هر جا كه خواهيم سكنا گزينيم M}. {V(زمر، آيه 74)V} و در سوره ديگر مي فرمايد: {Mاينانند كه ميراث برند كه فردوس را به ارث مي برند [و ]در آن جاودانه اندM} {V(مؤمنون، آيه 10 و 11) V} نكته ديگر آن كه اين وراثت -علاوه بر اين كه، يك وعده حتمي الهي است يك قانون آفرينش و قاعده تكويني هم محسوب مي شود؛ زيرا تمام حكومت هاي ظالمان، بر خلاف نواميس آفرينش و قوانين جهان خلقت بوده و طبق تحليل هاي فلسفي و نظري، ابطال آنها قطعي است. پس حكومت در آينده، از آن مؤمنان صالح خواهد بود. 2. خداوند در چندين سوره، موضوع به ارث رسيدن سرزمين را به بني اسرائيل گوشزد فرموده است؛ از آن جمله مي فرمايد: {A{/Bوَ أَوْرَثْنَا اَلْقَوْمَ اَلَّذِينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ اَلْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا اَلَّتِي بارَكْنا فِيها{w1-13w}{I7:137I}/}A}{M؛ و آن قوم را كه مستضعف بودند، وارث مشرق ها و مغرب هاي سرزمين ساختيم كه به آن بركت بخشيده بوديم M}. {V(اعراف، آيه 137) V} در آيه ديگر نيز مي فرمايد: [{Mموسي ] گفت: چه بسا پروردگارتان دشمنتان را نابود كند و شما را در اين سرزمين جانشين گرداندM} {V(همان، آيه 129)V}. هم چنين ضمن بيان سرگذشت بني اسرائيل، مي فرمايد: {Mمي خواهيم بر كساني كه در روي زمين به زبوني كشيده شده اند، منت نهيم [و نعمت دهيم ] و ايشان را پيشوا گردانيم و ايشان را وارث گردانيم M}. {V(قصص، آيه 5) V} 3. واژه «ارض» گرچه به مجموع كره زمين گفته مي شود و سراسر جهان را شامل مي گردد؛ اما وقتي قرينه خاصي در كار باشد، آن معناي عموم را از دست مي دهد و معناي خاصي از آن اراده مي شود. چنان كه «ارض» به كار رفته در داستان بني اسرائيل، خصوص سرزمين شام و فلسطين است. مؤيد و دليل بر اين معنا، جمله {A{/Bاَلَّتِي بارَكْنا فِيها{w11-13w}{I7:137I}*/}A} در آيه 137 سوره «اعراف» است؛ زيرا خداوند در قرآن، غير از سرزمين مقدس (همان نواحي فلسطين) و غير از كعبه، هيچ سرزميني را به «بركت» ياد نكرده است. پس وعده اي كه خداوند به پيامبر(ص) داده بود، سرجاي خود محفوظ است؛ از اين رو در هر زمان و در هر جا، بندگان صالح خدا قيام كنند، پيروز خواهند بود. آنچه در روايات درباره قيام حضرت مهدي(عج) آمده، بيان يك مصداق عالي و روشن از آيات است و هرگز عموميت «مفهوم آيات» را محدود نمي سازد. در خاتمه خاطر نشان مي شود كه طبق تصريح قرآن پژوهان، تفسير «الميزان» نوشته علامه طباطبايي، از تفاسير عميق، جامع و پرمحتوا محسوب مي شود. براي مطالعه بيشتر ر.ك: ترجمه تفسيرالميزان، ج 8، ص 325، و ج 14، ص 465، (نشر بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي)